Alimenty na dziecko pełnoletnie

Rzeczą dość powszechnie znaną jest, iż na rodzicach ciąży obowiązek alimentacyjny względem ich dzieci. Obowiązek ten jest bezwzględny i ciąży na każdym z rodziców niezależnie od tego czy dziecko urodziło się w małżeństwie czy też w związku nieformalnym. Bez znaczenie pozostaje również okoliczność czy rodzice żyją wspólnie, czy tez pozostają w separacji faktycznej. Kwestią już mniej oczywistą jest to, do kiedy rodzice mają obowiązek płacenia alimentów na dziecko. Jeżeli jesteś rodzicem to niewykluczone, iż kiedyś zastanawiałeś się nad tą kwestią i może pozostawałeś w przekonaniu, iż osiągnięcie przez dziecko pełnoletności stanowi granicę, po której przekroczeniu odpada obowiązek rodzica finansowego łożenia na dziecko. Nic bardziej mylnego. Zgodnie z obowiązującymi przepisami obowiązek alimentacyjny ciąży na rodzicach względem dziecka, które nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania lub wychowania. Oznacza to, iż o wygaśnięciu obowiązku alimentacyjnego decyduje nie kryterium ukończenia przez dziecko osiemnastego roku życia, lecz osiągnięcie zdolności do samodzielnego, finansowego utrzymania się. Innymi słowy, obowiązek nadal istnieje nawet, jeśli Twoje dziecko ukończyło 18 lat, ale nadal się uczy i nie może samemu się utrzymać. Na bazie wypracowanego dorobku orzecznictwa sądowego przyjmuje się, że dziecko osiąga zdolność do samodzielnego utrzymania dopiero wtedy, gdy ukończy naukę i otrzyma należyte przygotowanie do pracy, przy czym bez znaczenia pozostaje, czy naukę pobiera w trybie dziennym, czy też zaocznym, o ile nie pracuje. Przy czym, jednorazowe dochody uzyskane na przykład z pracy dorywczej lub płatnych praktyk nie przesądzają jeszcze o osiągnięciu przez dziecko samodzielności finansowej. Jeżeli dziecko po szkole średniej kontynuuje dalszą naukę w ramach studiów wyższych lub w szkole policealnej to obowiązek alimentacyjny w dalszym ciągu na Tobie jako rodzicu ciąży. Oczywiście zwraca się uwagę, iż w stosunku do dzieci, które osiągnęły pełnoletniość należy brać pod uwagę to, czy dokładają starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się, czy wykazują chęć dalszej nauki oraz czy osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie nauki.

Kiedy zatem dochodzi do wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego względem dziecka?

Wtedy gdy dziecko stanie się finansowo samodzielnie. Jeżeli zatem dziecko po osiągnięciu 18 roku życia nie kontynuuje dalszej nauki, pracuje zarobkowo i zapewnia sobie środki utrzymania to okoliczności te stanowią podstawę do zwolnienia rodziców z obowiązku alimentacyjnego względem niego. W orzecznictwie sądowym podkreśla się jednak, iż jeżeli dorosłe dziecko ma wyuczony zawód i możliwości pracy, lecz chce kontynuować naukę (np. w uczelni prywatnej) to sąd rodzice są zobowiązani do alimentów na jego rzecz. Jednakże sąd powinien zbadać, czy rodziców stać na dalsze utrzymanie dziecka, a więc czy ich faktyczne możliwości materialne na to pozwalają. Z drugiej strony w orzecznictwie akcentuje się, iż w sytuacji gdy pełnoletnie dziecko podejmuje dalsze kształcenie jedynie dla własnego rozwoju i doskonalenia umiejętności, które nie pozostają w związku z uzyskanym wykształceniem lub perspektywą zatrudnienia to trudno jednak uznać, iż rodzice w takiej sytuacji są obowiązani do dalszych świadczeń alimentacyjnych na jego rzecz. Oznacza to, iż omawiana kwestia nie zawsze jest jednowymiarowa i zawsze należy rozpatrywać ją z uwzględnieniem okoliczności każdego indywidualnego przypadku.